Bài 3: Nghiên cứu về Cú pháp - Syntax trong Python xíu nhé

[mr386]

Đối với việc tìm hiểu một ngôn ngữ lập trình thì việc đầu tiên mình nghĩ quan trọng nhất là tìm hiểu về cú pháp của nó. Cũng giống như là đi tán một cô gái ấy, mình phải biết là cô ấy thích gì, đang nghĩ gì, muốn ăn cái gì, muốn xem cái gì, bla bla... để mà còn biết đường mà tán.

Chính vì vậy, bài viết tiếp theo Tạo file hello.py đầu tiên bằng Python của mình sẽ là giải thích một ít cú pháp (syntax) của ngôn ngữ lập trình Python. Bài viết có tham khảo từ type.vn và w3schools.com.

1. Indentation (Thụt đầu dòng)

Bạn nhìn vào đoạn mã này nhé:

# đúng
if 5 > 2:
  print("5 lớn hơn 2!")

Bạn thấy dưới cái If là dòng lệnh print ko? Đó chính là thụt vào đầu dòng, hay còn gọi là tab (khoảng trắng).

Đối với ngôn ngữ Python thì thụt đầu dòng rất quan trọng. Theo mình nghĩ nó chỉ ra một cách tường minh của code. Ví như đoạn code trên nếu If là cha thì print chính là con của nó.

Viết như này là sai luôn, Python dịch không nổi. Bạn thử mà xem:

# sai: viết như này thì trong if không có gì xảy ra 
# thì viết if để làm gì?
if 5 > 2:
print("Five is greater than two!")

Víết như sau đây đúng:

# đúng: mặc dù thụt đầu dòng nhìn hơi xấu
if 5 > 2:
 print("Five is greater than two!") 
if 5 > 2:
        print("Five is greater than two!") 

Viết như này lại sai:

# sai: print phải là con của một phép toán
# chứ print mà lại là con của print nữa thì nhìn kì quá
if 5 > 2:
 print("Five is greater than two!")
        print("Five is greater than two!")

2. Variables (Biến trong Python)

Đối với Python mà nói, biến được tạo ra khi bạn gắn một giá trị bất kì nào đó cho nó. Ví dụ:

x = 5
y = "Hello, World!"

Biến thì nó có nhiêu kiểu lắm: Kiểu số (Number), Kiểu chuỗi (String),... mình sẽ có 1 bài giới thiệu kĩ.

3. Comments (Chú thích cho code)

Như trên mình sử dụng thì Python cho phép bạn viết chú thích cho từng đoạn code của mình.

Viết chú thích là để sau này mình có đọc lại code mình cũng dễ hiểu hơn, hay là con cháu mình nhỡ chẳng may nó lục đc đoạn code nào của mình mà nó đọc thì nó cũng hiểu thời đó mình đã code như thế nào.

Chú thích của Python bắt đầu bằng # và đằng sau nó là dòng chú thích. Chú thích không ảnh hưởng gì tới chương trình của bạn viết. Chú thích chỉ đơn giản là chú thích.

# đúng, đây chính là chú thích của đoạn code mình viết
# đoạn dưới này chương trình kiểm tra nếu 5 lớn hơn 2 thì in ra dòng chữ "5 lớn hơn 2"
if 5 > 2:
  print("5 lớn hơn 2!")

Viết chú thích ở cuối dòng code

print("Hello, World!") # This is a comment

Hoặc là nếu bạn không muốn thực thi một đoạn mã nào chạy thì comment đoạn mã đó lại:

# print("Hello, World!")
print("Cheers, Mate!")

Chú thích nhiều dòng:

"""
This is a comment
written in
more than just one line
"""
print("Hello, World!")

Nhìn thì hơi chán nhưng mà hiệu quả lắm đấy.

Như vậy là ở bài viết này mình đã giới thiệu cho bạn một vài cú pháp quan trọng trong ngôn ngữ Python. Bạn cần phải ghi nhớ kĩ nhé, để sau này viết code hay đọc code của người khác nó cũng dễ hiểu hơn.

Chúc bạn thực hành thành công!